Bezint eer ge begint
Voordat je nadenkt over de keuze van de apparatuur, is het belangrijk om je af te vragen of je al een idee hebt wat voor soort natuurgeluiden je graag wilt gaan opnemen. Een paar voorbeelden i.v.m. de microfoonkeuze:
- vogelgeluiden e.d. – wil je het geluid zoveel mogelijk geïsoleerd opnemen, kies dan voor een zogenaamde richtmicrofoon; ook kan je kiezen voor een parabool in combinatie met een rondom-gevoelige microfoon; wil je geluid meer als onderdeel van een groter geheel opnemen, dan liggen rondom-gevoelige microfoons voor de hand
- onderwater-geluiden – daarvoor heb je heel speciale onderwatermicrofoons (hydrofoons) nodig, eventueel zelf te maken
- vleermuisgeluiden – die kun je alleen met een zgn. bat detector vastleggen
- kontaktgeluiden, zoals bijvoorbeeld de bewegingen van boomtakken die worden doorgegeven door de stam van de boom – ook daarvoor zijn speciale piëzo microfoons het meest geschikt; ook deze zijn eventueel zelf in elkaar te zetten.
In wat volgt wordt uitgegaan van het opnemen van vogelgeluiden e.d.
Voor hydrophones en bat detectors kun je terecht op onze audiolinks-pagina.
Naast het soort natuurgeluiden dat je wilt gaan opnemen zijn er nog andere factoren van belang. Met name de opnamekwaliteit die je nastreeft en in welke setting je graag wilt werken. Bijvoorbeeld: als je graag in de natuur wandelt, maar niet met een te zware bepakking, vallen veel ‘zware’ en ‘grote’ opties al snel af. De opname-kwaliteit wordt vooral bepaald door de keuze van de microfoons: de meeste recorders kunnen geluiden tegenwoordig in zeer hoge kwaliteit vastleggen. Tenslotte is natuurlijk je budget erg bepalend voor je uiteindelijke keuze. Verderop vind je enkele prijs-indicaties om je een idee te geven van de -minimale- kosten.
Een eenvoudige startset
Stel je kiest voor een niet te kostbare, kleine en lichte set, zonder al teveel toeters en bellen. Bijvoorbeeld een lichtgewicht vestzakrecorder met interne microfoons voor tijdens je tochten of voor op reis. Je wilt er graag vogelgeluiden mee kunnen opnemen. Omgevingsgeluiden zijn geen bezwaar, als het maar geen storende zijn zoals herrie van auto’s of vliegtuigen. Dan ligt een draagbare digitale recorder met ingebouwde microfoons het meest voor de hand.
Daarvan is er de laatste jaren een groot aantal merken en typen op de markt gekomen. Uit dat grote aanbod een goede keuze maken valt op het eerste gezicht nog niet mee. Gelukkig vind je op internet een aantal sites waarop een groot aantal van deze all-in-recorders wordt vergeleken op aspecten zoals bedieningsgemak, extra opties (bijv. windkap, afstandsbediening, lage tonenfilter, ruisonderdrukking, geheugen), gebruikservaringen en prijs. Links naar een aantal van deze vergelijkingssites vind je onderaan het overzicht audiolinks: Digitale recorders.
Handige functies op de veldrecorder zijn een pre. Lees voor je aanschaf altijd de specificaties van de fabrikanten bij aanschaf op de volgende punten:
- 5 Tot 10 seconden pre-record of pre-opname geheugen. In de opname-pauzestand wordt al voortdurend opgenomen zodat men minder snel te laat is met het drukken op de opnameknop.
- Limiter of begrenzer. Staat je opnameniveau hoog of overschrijdt het geluid plotseling het maximale opnameniveau; dan gaat je opname “clippen” een lastige vervorming in je opname die je kunt voorkomen door in het menu van je recorder de limiter aan te zetten.
- Highpass filter of lage tonenfilter. Veel van de omgevingsruis (verkeer, vliegtuigen etc.) bevindt zich in lage frequenties. Indien gewenst kan je dit op de recorder en soms op de microfoon met een “highpass filter” tijdens de opname wegfilteren. Je kunt er soms beter voor kiezen om de opname over het maximale frequentiespectrum te maken. Je hebt dan geen gat in het spectrum van je opname. Indien gewenst kan dat alsnog in de nabewerking op de computer.
- Verwisselbaarheid van batterij en geheugenkaart . Ga je een keer langdurig op pad; Dan is het goed om te kiezen voor een recorder zonder slechts alleen één ingebouwd geheugen en of een ingebouwde accu. Je bent flexibeler als je ver weg van huis meegebrachte batterijen en geheugenkaartjes kunt wisselen, of zelfs een powerbank kunt aansluiten.
Het verloop van gangbare modellen recorders is erg groot. Het is daarom erg moeilijk om steeds actuele adviezen te geven. Volg discussies o.a. hierover op nieuwsgroepen als Naturerecordists.
Een voorbeeld van een eenvoudig startmodel is de Zoom H1n Handy Recorder. Een prima instapmodel veldrecorder met ingebouwde microfoons, aansluiting voor externe microfoons en pre-opnamegeheugen. Hij kost ongeveer 100 euro. Dit is al vele malen beter dan de band- en cassetterecorders van weleer.
Een andere aanrader om mee te beginnen is de Tascam DR-05X, die je ook met een timer op een gewenst tijdstip kan laten opnemen. Deze recorder kost ietsje boven de 100 euro.
De Tascam DR-05X, DR-07X en de DR-40X zijn momenteel leuke recorders met 2s Pre-opname geheugen. Je bent daarmee minder snel te laat met opnemen. De DR-40X biedt ook xlr-aansluitingen en 48V fantoomvoeding voor condensatormicrofoons.
Behalve Zoom en Tascam zijn o.a. ook recorders van Marantz, Olympus en Sony en Roland een veelgemaakte keus.
Uiteraard kun je op internet ook zoeken naar voordelige tweedehands-recorders.
Wil je meer doen met je recorder en ook condensatormicrofoons aansluiten die 48V fantoomvoeding nodig hebben, met xlr- of 6,35mm jackpluggen? Kijk dan verder naar meer professionele recorders.