BEWERKING VAN OPGENOMEN NATUURGELUIDEN
OVERZICHT
Het soort bewerkingen die je wilt toepassen op de geluidsopnamen, zal voor een deel afhangen van het beoogde gebruik van die opnamen. Bijvoorbeeld: – als je vooral wilt genieten van het beluisteren van de opname, vind je het misschien niet zo erg als er verkeer hoorbaar is, of geritsel van voetstappen van een passerende wandelaar – als je geluidsopnames wilt combineren met film, dia’s en/of muziek, zul je een opname waarschijnlijk zoveel mogelijk willen bevrijden van dat soort stoorgeluiden – als je geluidsopnames wilt gebruiken voor onderzoek naar een bepaalde dier/vogel soort, zul je waarschijnlijk weer andere eisen stellen aan de kwaliteit van de opname en de bewerking ervan.
SOORTEN BEWERKINGEN
De meeste computerprogramma’s voor geluidsbewerking (Eng: audio-editor) hebben een groot aantal soorten bewerkingen aan boord. Die bewerkingen worden soms ook effecten genoemd. In veel editors kun je ook nog extra effecten toevoegen in de vorm van plugins. Ook wordt wel de naam DAW gebruikt (Eng: Digital Audio Workstation).
Een kleine selectie van soorten audio-bewerkingen:
- het volume wijzigen van (een deel van) de opname
- een stukje opname weghalen, of juist ergens invoegen (knippen/plakken)
- verschillende opnames (vloeiend) samenvoegen (mixen)
- balans tussen linker- en rechterkanaal wijzigen (Pan instelling)
- fade in en/of fade out aanbrengen
- tempo en/of toonhoogte wijzigen (vooral gebruikt voor muziek opnames)
- galm en/of echo toevoegen (vooral gebruikt voor muziek opnames)
- ruis en andere stoorgeluiden verwijderen
- frequentie-afhankelijke wijzigingen van het opname-volume (bv. equalizer, frequentie filter)
Vooral bij ruisonderdrukking en frequentie-afhankelijke bewerkingen bestaan er grote verschillen in de mogelijkheden en geavanceerdheid tussen de verschillende bewerkingsprogramma’s.
Voordat je begint met het bewerken van je opnamen is het goed er even bij stil te staan wat je er mee wilt bereiken, hoe ver je met de bewerkingen wilt gaan en welke versie(s) van de opname je wilt bewaren.
Een belangrijke reden om natuurgeluiden te bewerken is vaak het verwijderen van stoorgeluiden en ruis, met minimale aantasting van het gewenste geluid.
Natuurlijk is het het beste om ruis en storingen zo veel mogelijk te voorkomen: kwalitatief goede apparatuur gebruiken, opnamen maken van zo dichtbij mogelijk en opnemen in een storingsvrije omgeving.
‘Nabijheid’ van de geluidsbron is bij dieren/vogels in het wild vaak moeilijk haalbaar, en storingsvrije omgevingen of momenten zijn in Nederland schaars. Behalve het weer (regen, wind) en verkeer (vliegtuigen, auto’s, motoren), zijn stem-, contact- en bewegingsgeluiden van mensen in de directe omgeving de meest voorkomende storingsbronnen. Soms kunnen andere (luidruchtige) vogels ook als storing ervaren worden.
Met een goed uitgevoerde geluidsbewerking kun je uit ‘slechte opnames’ vaak toch nog een kwalitatief heel acceptabele opname destilleren. Heel precies luisteren naar en kritisch beoordelen van het resultaat van elke bewerking (bij voorkeur via een koptelefoon terwijl je de bewerking toepast) is belangrijk; evenals het vergelijken met de oorspronkelijke versie.
Tip: bewaar de originele opname sowieso, eventueel een tijdje: misschien wil je er later nog iets mee!